Uralonet
MTA Nyelvtudományi Intézet MagyarEnglishDeutsch   InformációkSúgó

  1. mälke (mälγe) FU    'mell'  de 'Brust'  en 'breast'



    UEW № 527 Sorszám szerint: << Előző Következő >> Új keresés

    Fogalomkör: Testrészek


    Egyeztető rész - (leány)nyelvi adatok
     
    finn melki 'poron rinta; Brust des Rentiers'
     ?mälvi 'linnun rinta, missä on paras liha; Vogelbrust, wo das beste Fleisch ist'SKES
     
    ? észt mälv 'Vogelbrust'Gen. mälve
     
    számi/lappLmielˈka 'Mitte der Brust, Brustbein'
    Nmielˈgâ 'breast chest (of animal; of the human chest only in certain expressions)'Gen. -lg-
    Tmilk 'Mitte der Brust, Brustbein'2034
    Kmilk 'Mitte der Brust, Brustbein'
     
    mordvinEmeľke ''JSFOu: 61:3 45 (Ravila)
    Etuvoń-meľke 'die Bauch- (seite) des Schweines'tuvo 'Schwein'ERS
    Emeľkt́ 'лëгкие'ERS
    Mmäʟkä 'Brust'NyK: 26:195 (Paasonen, mitg. Setälä), JSFOu: 14:3:40
     
    mari/cseremiszKBmel 'Brust, Brustöffnung des Hemdes, auf deren beiden Seiten befindliche Stickereien am Hemd der Frauen'FUF: 15:35 (Wichmann)
    Umel 'Brust, Brustöffnung des Hemdes, auf deren beiden Seiten befindliche Stickereien am Hemd der Frauen'FUF: 15:35 (Wichmann)


    Magyarázat
    MagyarDeutsch

    Vgl. juk. melut 'chest'.

    Ob das finn. und est. Wort hierher gehören, ist wegen des inlautenden lv unsicher.

    Wotj. anstelle des zu erwartenden regelmäßigen o (< urperm. *ȯ) kann mit einem Geschlossenwerden von urperm. *ȯ > erklärt werden.

    Ung. ll läßt sich aus * < *lk erklären.

    Die eventuelle Parallele mit velarem Vokalismus s. unter *mȣlɜ (*mȣljɜ, *mȣlkɜ) 'Brust' FU.

    Jur. mɑ̄ʔ, maʔ 'Busen am Kleide', selk. mūt, muñát 'Busen' und kam. müʔ, müʔi id. (Halász: NyK 24: 446) gehören aus lautlichen Gründen nicht hierher.



    Bibliográfia
    • Gyarm: Aff 76, 162, 206-7, 216 = Affinitas lingvae Hvngaricae cvm lingvis Fennicae originis grammatice demonstrata. Nec non vocabvlaria dialectorvm Tataricarvm et Slavicarvm cvm Hvngarica comparata. Avctore Samvele Gyarmathi. Gottingae 1799.
    • Sajn: Dem 61 = Sajnovics, Joannis, Demonstratio. Idioma Ungarorum et Lapponum idem esse. Tyrnaviae [1771?].
    • Steinitz: FgrVok 40 = Steinitz, Wolfgang, Geschichte des finnisch-ugrischen Vokalismus. Stockholm 1944 (Acta Instituti Hungarici Universitatis Holmiensis. Series B, Linguistica. 2).
    • Wichmann: FUF 15: 34 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Toivonen: FUF 20: 56 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Lehtisalo: FUF 21: 36 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • E.Itkonen: FUF 31: 174 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Toivonen: FUFA 28: 252 = Anzeiger der Finnisch-ugrischen Forschungen [Angaben s. unter FUF]
    • FUV = Collinder, Björn, Fenno-Ugric Vocabulary. An Etymological Dictionary of the Uralic Languages. Stockholm 1955.
    • Setälä: JSFOu 14/3: 7, 40 = Suomalais-ugrilaisen Seuran Aikakauskirja. Journal de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1886–.
    • Collinder: JukUr 82 = Collinder, Björn, Jukagirisch und Uralisch. Uppsala – Leipzig 1940 (Uppsala Universitets Ärsskrift. Recueil de travaux publié par l'université d'Uppsala 1940: 8).
    • Honti: MNy 81: 145 = Magyar Nyelv. 1–, Budapest 1905–.
    • MSzFE = A magyar szókészlet finnugor elemei. 1–3. Föszerkesztő: Lakó György. Szerkesztő: Rédei Károly [1–3] és K. Sal Éva [3]. Munkatársak: Erdélyi István, Fabricius-Kovács Ferenc, Gulya János, K. Sal Éva, Vértes Edit. Budapest 1967, 1971, 1978.
    • MUSz 609 = Budenz, József, Magyar–ugor összehasonlitó szótár. Budapest 1873–1881.
    • NyH7
    • Setälä: NyK 26: 195 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • SKES = Suomen kielen etymologinen sanakirja. I, Helsinki 1955 [Autor] Y. H. Toivonen; II, 1958 [Autoren] Y. H. Toivonen – Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; III, 1962 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; IV, 1969 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; V, 19
    • SzófSz = Bárczi, Géza, Magyar Szófejtő‘ Szótár. Budapest 1941.
    • TESz = A magyar nyelv történeti-etimológiai szótára. I–III. Főszerk. Benkő Loránd. Szerk. Kiss Lajos – Papp László (1–2), Kubínyi László – Papp László (3). Budapest 1967–1976.
    • Bouda: UJb 20: 80 = Ungarische Jahrbücher. 1–23. Berlin 1921–1945 [Fortsetzung UAJb.]
    • Toivonen: Vir 1951: 313, 1956: 108 = Virittäjä. 1–, Helsinki 1897–.
    • Lytkin: VokPerm 201 = Лыткин, В. И., Исторический вокализм пермских языков Москва 1964.