Uralonet
MTA Nyelvtudományi Intézet MagyarEnglishDeutsch   InformációkSúgó

  1. šiśtɜ (šikśtɜ) FP    'viasz'  de 'Wachs'  en 'wax (n)'



    UEW № 1615 Sorszám szerint: << Előző Következő >> Új keresés

    Fogalomkör: Szerves anyagok


    Egyeztető rész - (leány)nyelvi adatok
     
    mordvinEšta 'Wachs'
    Ekšta 'Wachs'
    Mšta 'Wachs'
     
    mari/cseremiszKBšəštə 'Wachs'
    Ušište 'Wachs'
    Mšište 'Wachs'
    Bšište 'Wachs'
     
    udmurt/votjákSśuś 'Wachs'
    Sśuśto 'wächsern, mit Wachs bestrichen'
    Sśuśtal- 'wichsen, mit Wachs überziehen od. bestreichen'
    Mśuśto 'wächsern, mit Wachs bestrichen'
    Kśuś 'Wachs'
    Kśuśo 'wächsern, mit Wachs bestrichen'
    Gśu̇ś 'Wachs'Wichmann mitg. Uotila: MSFOu. 65:312
     
    komi/zürjénSśiś (śiśk-) 'Kerze, Licht'
    Luśiś (śiśt-) 'Wachs'
    Iśiś (śiś-) 'Kerze, Licht'
    Pma-siś 'Kerze, Licht'ma 'Honig'
    POma-siś 'Wachskerze'ma 'Honig'


    Magyarázat
    MagyarDeutsch

    In den perm. Sprachen ist im Anlaut unter dem Einfluß des inlautenden *ś eine Assimilation *š > ś — in syrj. P PO eine Dissimilation *ś > s — eingetreten.

    Im Wotj. muß man eine unregelmäßige Entwicklung *i > u annehmen.

    Die Grundform *šikśtɜ wurde zwar nur auf Grund von mord. kšta erschlossen, aus einer solchen rekonstruierten Form lassen sich jedoch alle Entsprechungen in den verwandten Sprachen ableiten. Es ist auch möglich, daß mord. k ein im Inlaut (*šikśta ~ *šikšta) entstandener unetymologischer Laut ist.



    Bibliográfia
    • Jacobsohn: ArUgrof 166 = Jacobsohn, Hermann, Arier und Ugrofinnen. Göttingen 1922.
    • Beke: CserNyt 82 Anm, 83, 100 Anm = Beke, Ödön, Cseremisz nyelvtan. Budapest 1911 (FF 16 – Sonderdruck aus NyK 39–41).
    • ESK = Лыткин, В.И. – Гуляев, Е.И. Краткий этимологический словарь коми языка. Москва 1970.
    • Setälä: FUF 2: 267 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • E.Itkonen: FUF 31: 182 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Wichmann: FUF 6: 20 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Toivonen: JSFOu 56/1: 21 = Suomalais-ugrilaisen Seuran Aikakauskirja. Journal de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1886–.
    • Uotila: MSFOu 65: 312, 425 = Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1890–.
    • s-Laute 112.00 = Paasonen, H., Die finnisch-ugrischen s-Laute. I. Anlaut. Helsingfors 1903 [Sonderdruck: MSFOu 41. 1918].
    • Toivonen: Vir 1953: 17 = Virittäjä. 1–, Helsinki 1897–.
    • Lytkin: VokPerm 182 = Лыткин, В. И., Исторический вокализм пермских языков Москва 1964.