Uralonet
Institut für Sprachwissenschaft, Ungarische Akademie der Wissenschaften MagyarEnglishDeutsch   InformationenHilfe

  1. wäŋćɜ FU    'kés; vág'  de 'Messer; schneiden'  en 'knife, cut (v)'



    UEW № 1132 nach laufender Nummer: << vorherig folgend >> neue Suche



    Vergleichender Abschnitt - (verwandt)sprachliche Daten
     
    Finnisch  veitsi 'Messer'Gen. veitsen
     veistä- 'schnitzen, behauen'
     
    Estnisch  veits 'Messer'Gen. veitse, veitsa
     vesta- 'behauen, aushauen (aus Holz), schnitzen'
     
    Komi/SyrjVUve̮ź- 'перерубить наискось'
    Vmve̮ź- 'перерубить наискось'
     
    Chanti/OstjakischVwäńt́- 'aufschneiden, spalten'OL: 4
    DNwȧńt́- 'aufschneiden, spalten'OL: 4
    Owȧś- 'aufschneiden, spalten'OL: 4
     
    Ungarisch vés- 'meißeln, eingraben, stemmen, gravieren'


    Erklärung
    MagyarDeutsch

    Im Syrj. ist mit einer Lautentwicklung *ŋć > *ńć > ź, im Ostj. mit *ŋć > *ńć > ńť, ńś und im Ung. mit *ŋć > *γć > *i̯ć > >  s zu rechnen.

    Nomen-Verbum.

    Das von Setälä (Suomen Suku 1: 152; JSFOu. 17/4: 16) und Paasonen (VähKirj. 24: 8, 41; Suomi: 1897/13: 8, 41) hierzu gestellte mord. iŋks 'Schabmesser' gehört nicht hierher (s. *jenɜ- 'schneiden, schnitzen' FU).




    Literatur
    • FUV = Collinder, Björn, Fenno-Ugric Vocabulary. An Etymological Dictionary of the Uralic Languages. Stockholm 1955.
    • Äimä: MSFOu 45: 166 = Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1890–.
    • Mark: MSFOu 52: 184 = Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1890–.
    • MSzFE = A magyar szókészlet finnugor elemei. 1–3. Föszerkesztő: Lakó György. Szerkesztő: Rédei Károly [1–3] és K. Sal Éva [3]. Munkatársak: Erdélyi István, Fabricius-Kovács Ferenc, Gulya János, K. Sal Éva, Vértes Edit. Budapest 1967, 1971, 1978.
    • MUSz 574 = Budenz, József, Magyar–ugor összehasonlitó szótár. Budapest 1873–1881.
    • NyH1 23.00
    • Rédei: NyK 67: 128 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • Steinitz: OstjChr2 165.00 = Steinitz, Wolfgang, Ostjakische Grammatik und Chrestomathie. 2., verb. Aufl. Leipzig 1950.
    • SKES = Suomen kielen etymologinen sanakirja. I, Helsinki 1955 [Autor] Y. H. Toivonen; II, 1958 [Autoren] Y. H. Toivonen – Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; III, 1962 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; IV, 1969 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; V, 19
    • Lindström: Suomi 1852: 104
    • TESz = A magyar nyelv történeti-etimológiai szótára. I–III. Főszerk. Benkő Loránd. Szerk. Kiss Lajos – Papp László (1–2), Kubínyi László – Papp László (3). Budapest 1967–1976.
    • Toivonen: Vir 1933: 246 = Virittäjä. 1–, Helsinki 1897–.