Uralonet
MTA Nyelvtudományi Intézet MagyarEnglishDeutsch   InformációkSúgó

  1. luškɜ- FP    'erőtlen, gyenge; erőtlenedik, gyengül'  de 'schlaff, schwach; schlaff, schwach werden'  en 'weak; weaken'



    UEW № 1395 Sorszám szerint: << Előző Következő >> Új keresés



    Egyeztető rész - (leány)nyelvi adatok
     
    mari/cseremiszKBlə̑ška- 'schwach werden'Ramst [tscher]
    KBlə̑škə̑δə̑ 'abgespannt, lose, schlaff; schwach'
    KBlə̑šta- 'schwach machen'
    Uluškə̑δo 'abgespannt, lose, schlaff; schwach'
    Bluš 'schlaff, schwach'FUF:16:197 (Wichmann)
    Blušte- 'lösen'
    Bluškə̑δo 'locker, lose; weich'
     
    komi/zürjénVli̮ški̮d 'freigebig; wohltätig'
    Udli̮ški̮d 'freigebig; großtuerisch (wegen Reichtums)'
     
    manysi/vogulNлаcкат 'щедрый, добрый'< komi/zürjén


    Magyarázat
    MagyarDeutsch
    Tscher. ə̑δə, ə̑δo und syrj. i̮d sind denom. oder deverb. Adjektivsuffixe: ta, te in tscher. lə̑šta-, lušte- sind Verbalsuffixe.

    Tscher. B luš anstelle des zu erwartenden *luško ist unregelmäßig; es handelt sich hier möglicherweise um eine Rückbildung aus einer Ableitung von lušte-.

    In den Formen lə̑šta-, lušte- hat sich das ursprüngliche *šk vor ta, te zu š vereinfacht.

    Die Bedeutung des syrj. Wortes ist sekundär. Zum Bedeutungsverhältnis tscher. 'abgespannt, lose, schlaff' ~ syrj. 'freigebig, wohltätig' vgl. syrj. ĺići̮d 'schlaff, lose' ~ 'freigebig'.

    Nomen-Verbum.

    Onomat.


    Bibliográfia
    • Setälä: ÄH 277 = Setälä, E. N., Yhteissuomalainen äänehistoria. I ja II. vihko (Sivv. 1–446). Helsinki 1899.
    • Beke: CserNyt 130 = Beke, Ödön, Cseremisz nyelvtan. Budapest 1911 (FF 16 – Sonderdruck aus NyK 39–41).
    • ESK = Лыткин, В.И. – Гуляев, Е.И. Краткий этимологический словарь коми языка. Москва 1970.
    • Wichmann: FUF 16: 197 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Mark: FUF 18: 164 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Wichmann: MNy 4: 296 = Magyar Nyelv. 1–, Budapest 1905–.
    • Uotila: MSFOu 65: 324 = Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1890–.
    • SKES = Suomen kielen etymologinen sanakirja. I, Helsinki 1955 [Autor] Y. H. Toivonen; II, 1958 [Autoren] Y. H. Toivonen – Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; III, 1962 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; IV, 1969 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; V, 19
    • Rédei: SLW 119 = Rédei, Károly, Die syrjänischen Lehnwörter im Wogulischen. Budapest 1970.
    • Lytkin: VokPerm 200 = Лыткин, В. И., Исторический вокализм пермских языков Москва 1964.
    • Anderson: Wandl 49 = Anderson, Nikolai, Wandlungen der anlautenden dentalen spirans im ostjakischen. St.-Pétersbourg 1893 (Mémoires de l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg. VII série. Tome XL, No„– 2 et dernier).